Herziening eindtermen
In 2016 heeft CEA de eindtermen grondig herzien. In de jaren daarna zijn de eindtermen steeds aangepast aan de actualiteit rondom het beroep. Het is van belang dat de accountantsopleiding blijft aansluiten op de verwachtingen van de maatschappij, de beroepspraktijk en de ontwikkelingen in het onderwijs. En dat niet alleen. CEA wil de opleiding voor studenten en trainees studeerbaar, aantrekkelijk en toekomstbestendig blijven houden, zonder de eisen van het werkveld uit het oog te verliezen. Daarom werkt CEA aan een herziening van de eindtermen.
Waarom herzien we nu de eindtermen? En welke ontwikkelingen in het onderwijs- en werkveld leiden hiertoe? Terechte vragen en op deze themapagina staan de antwoorden. Ook op de vragen hoe we dit aanpakken en met wie. We hebben een kerngroep ingesteld voor het project (zie hieronder). Verder werken we uiteraard samen met opleidingen, kantoren en de NBA. We hechten veel waarde aan draagvlak onder onze stakeholders. Voor het raamwerk zijn we een openbare consultatie gestart. Zo krijgen wij een zo volledig mogelijk beeld hoe tegen bepaalde uitgangspunten en diverse mogelijkheden wordt aangekeken
Nieuwe eindtermen, waarom?
De accountantsopleiding moét veranderen. De noodzaak hiervan blijkt zowel uit de praktijk als uit de recent verschenen rapportages van de Kwartiermakers en de Expertgroep . De maatschappelijke relevantie van het accountantsberoep neemt verder toe door de certificering van duurzaamheidsinformatie. Fraude, ICT, data-analyse en kunstmatige intelligentie hebben niet alleen effect op de maatschappij en het accountantsberoep, maar ook op de opleiding. Net als onderwijskundige ontwikkelingen.
CEA onderkent de urgentie om de eindtermen voor de accountantsopleiding te herzien. In 2022 zijn samen met het onderwijs- en werkveld de huidige eindtermen geëvalueerd en contouren voor een toekomstige accountantsopleiding geschetst (zie: ‘Stip aan de horizon’). Sindsdien hebben wij opleidingen gestimuleerd om met experimenten te komen die bijdragen aan een verbetering van de opleiding. Sinds 2023 lopen diverse experimenten op het gebied van thematisch onderwijs, diverse- en brede instroom en integratie van de praktijkopleiding met het interne opleidingsprogramma van een kantoor (klik hier voor meer informatie).
(Tekst gaat verder onder afbeelding)
De kerngroep is begin 2024 gestart om de opzet van de eindtermen onder de loep te nemen en (door) te ontwikkelen, een zogeheten raamwerk voor de eindtermen. Op dit moment consulteert CEA bij het onderwijs- en werkveld de uitgangspunten en mogelijkheden hiervoor. Op basis van de reacties stelt CEA het raamwerk eind maart vast. In 2025 worden de eindtermen conform het herziene raamwerk daadwerkelijk opgesteld. Daarin neemt CEA uiteraard de herijkte beroepsprofielen mee die tijdens de NBA-ledenvergadering van juni 2025 wordt behandeld.
Kerngroep: van onderzoek naar advies
De focus van de kerngroep lag op verschillende cruciale thema’s die bijdragen aan een toekomstbestendig raamwerk. Daarbij zocht zij naar kansen, mogelijkheden en oplossingen om met het raamwerk naar een meer studeerbare, aantrekkelijke en kwalitatief goede accountantsopleiding te bewegen.
In haar onderzoek bekeek de kerngroep buitenlandse accountantsopleidingen en vergelijkbare beroepsopleidingen in andere sectoren. De kerngroep deed ook inzichten op door te kijken naar kwalificatiestructuren in het middelbaar en hoger onderwijs, ontwikkelingen op het gebied van toetsing en didactiek en mogelijkheden voor integratie van theorie en praktijk.
Op basis van haar onderzoek heeft de kerngroep CEA geadviseerd het raamwerk op een aantal punten te herzien. Tijdens een gezamenlijke sessie met de commissie is de kerngroep daar verder op ingegaan met verdieping en discussie. Vervolgens heeft CEA uitgangspunten en mogelijkheden geformuleerd voor het raamwerk. Deze raken de opzet, ordening en normering van de eindtermen. In haar analyse heeft CEA de resultaten uit haar doorlopend toezicht en de eerste evaluaties van experimenten meegenomen. Ook is gekeken naar de impact van de voorgestelde wijzigingen op alle stakeholders, inclusief de haalbaarheid en uitvoerbaarheid. Dit proces is begeleid door een onderwijskundig expert voor een gedegen onderwijskundige onderbouwing.
CEA heeft niet alleen gekeken naar wat de kenmerken zijn van een goede opleiding voor studenten, maar ook wat dit betekent voor andere betrokkenen bij de accountantsopleiding en voor haar eigen rol als toezichthouder. In de huidige governance, waarin verantwoordelijkheden bij verschillende partijen zijn belegd, vraagt dit om nauwe samenwerking en afstemming.
Consultatie uitgangspunten raamwerk
CEA wil haar stakeholders actief betrekken om de uitgangspunten en mogelijkheden vanuit diverse perspectieven te belichten. In een consultatiedocument licht CEA de uitgangspunten en onderbouwing toe, net als haar overwegingen bij een aantal mogelijkheden. CEA stelt gericht bepaalde vragen waarmee CEA haar stakeholders uitnodigt om hun perspectieven te delen.
CEA nodigt alle betrokkenen uit om mee te denken over de uitgangspunten van het herziene raamwerk. Reageren kan met een formulier tot en met vrijdag 14 februari 2025. Na sluiting van de consultatietermijn maakt CEA een analyse van de ontvangen reacties. Deze neemt zij mee in haar uiteindelijke besluit voor het raamwerk voor de herziene eindtermen. Nadat NBA het beroepsprofiel heeft herijkt, start CEA met het daadwerkelijk schrijven van de eindtermen conform het herziene raamwerk.
Hieronder staan de tijdslijnen voor afronding van de eerste fase van het project en het vervolg. Via onze LinkedIn-pagina houden we ieder op de hoogte van de laatste updates. De kerngroep herziening eindtermen wordt hieronder voorgesteld. Op deze pagina staan verder ook eerdere relevante nieuwsberichten verzameld (meest recente bovenaan). Daarin is meer te lezen over de noodzaak, visie en aanpak van de herziening van de eindtermen voor een aantrekkelijk, studeerbaar en toekomstbestendige accountantsopleiding:
(Tekst gaat verder onder de afbeelding)
Relevante en verfrissende inbreng
Voor het project heeft CEA een kerngroep opgericht. Hierin zitten elf accountants (AA en RA) van verschillende generaties en met ervaring in het onderwijs, de brede beroepspraktijk of een combinatie van allebei. Als voorzitter is Joost Waals aangetrokken. Waals was jarenlang auditpartner bij EY. Hij heeft ervaring met onderwijs en ontwikkeling en staat op relatieve afstand van de CEA en de NBA. CEA heeft bewust niet voor een ‘usual suspect’ gekozen om zo verfrissende inbreng te hebben.
Lees hier het persbericht terug waarin Joost Waals zich verder voorstelt en uitlegt wat hem drijft om de eindtermen en de accountantsopleiding onder de loep te nemen. Benieuwd naar de andere leden van de kerngroep? Hieronder stellen wij ze aan jullie voor. Lees hier waarom zij deze uitdaging zijn aangegaan.
Kerngroep Herziening Eindtermen
Joost Waals begon zijn loopbaan als leraar economie. Hij heeft ruime ervaring als audit partner bij EY, waarbij hij de afgelopen vier jaar zijn focus verlegd heeft naar het verstrekken van assurance bij duurzaamheidsinformatie.
Patrick van Belkom is zelfstandig mkb-accountant en staat sinds 1999 ingeschreven in het accountantsregister. Naast docent en eindverantwoordelijke voor de post-hbo opleiding tot mkb-accountant aan de Fontys Hogeschool is hij lid van de Raad voor de Praktijkopleidingen (RPO). Binnen de RPO is Patrick voorzitter van de werkgroep KWAK (Kijken Wat Anders Kan).
Peter Eimers is opleidingsdirecteur en hoogleraar Audit & Assurance aan de Vrije Universiteit Amsterdam en partner bij EY. Hij is 31 jaar ingeschreven in het register.
Adrian Egas is sinds 2 jaar ingeschreven in het accountantsregister. Hij is werkzaam als (openbaar) accountant en is Innovatiemanager bij Alfa Accountants en Adviseurs.
Frank van Halteren is sinds 2008 ingeschreven in het accountantsregister. Hij is werkzaam als senior accountant in de samenstelpraktijk bij Bol Adviseurs in Veghel.
Connie van der Heide-Ruigrok is sinds 1990 ingeschreven in het accountantsregister. Ze is werkzaam als Landelijk Vaktechnisch Coördinator Controle bij de Corporate Dienst Vaktechniek van de Belastingdienst.
Feikje v.d. Hoek is sinds 2014 ingeschreven in het register. Ze is op dit moment werkzaam als lecturer Auditing aan de Rijksuniversiteit Groningen (RuG). Daarnaast is ze coördinator van het profiel Accountancy & Controlling binnen de bachelor Bedrijfskunde en opleidingsdirecteur van de Executive Master of Accountancy (EMA).
Daphne Kolk is Projectleider Lerend Beroep en facultymanager Ethiek, Cultuur en Gedrag bij de NBA. In deze rol draagt ze bij aan de beroepsontwikkeling op middellange termijn met een focus op ethiek, cultuur en gedrag.
Jules Kowalczyk is sinds 2022 ingeschreven in het accountantsregister. Hij was tot 1 juni 2024 manager in de auditpraktijk bij KPMG Nederland en lid van de Young Audit Quality Board. De YAQB zet zich in voor de verbetering van de auditkwaliteit van KPMG. Jules werkt nu als financial controller bij Aon Group Nederland B.V.
Melany van der Sluijs is als docent verbonden aan de opleiding Accountancy aan de Avans Hogeschool in Den Bosch. Daarnaast is Melany voorzitter van de curriculumcommissie en lid van het bestuur van het Accountancy Hogescholen overleg (ACS). Zij is 18 jaar geleden ingeschreven in het accountantsregister.
Anja Wansink is beleidsadviseur opleiding & training bij de Jong & Laan en sinds 1998 ingeschreven in het accountantsregister.
Deze video geeft een sfeerimpressie van de kick-off van de kerngroep en de herziening eindtermen
Volg onze LinkedIn-pagina om up to date te blijven over de voortgang van het project. Eerdere relevante nieuwsberichten van ons staan hieronder (meest recente bovenaan). Daarin is meer te lezen over de noodzaak, visie en aanpak van de herziening van de eindtermen voor een aantrekkelijk, studeerbaar en toekomstbestendige accountantsopleiding:
· Start consultatie herziening eindtermen: uitgangspunten raamwerk
· Leren van innovaties en experimenten in de accountantsopleiding
· Duurzaamheid en herziening van de eindtermen vragen om meer innovaties en experimenten (cea.nl)
· CEA herziet eindtermen en benoemt Joost Waals tot voorzitter kerngroep
· Ineke van Oldeniel (CEA): "Ik houd van de beweging, van bouwen"
· Co-creatie van groot belang voor een toekomstbestendige accountantsopleiding (cea.nl)
· CEA: “Bij code rood is afwachten geen optie”
· CEA zet in op een toekomstbestendige accountantsopleiding
· Zienswijze CEA toekomst accountantsopleidingen
· Evaluatie eindtermen: tevredenheid en uitdagingen voor de toekomst (cea.nl)
· Rapport Stip aan de Horizon (cea.nl)
· Lustrumconferentie 15 jaar CEA: ‘Kalm aan en rap een beetje!’
· Kan de accountantsopleiding aan de hedendaagse verwachtingen blijven voldoen? (cea.nl)